దివ్యాంగ్జన్ కేటగిరీ కింద వాహన రిజిస్ట్రేషన్ ప్రయోజనాలు

 దివ్యాంగులు వాహనం కొనుగోలు చేసేటప్పుడు 'దివ్యాంగ్జన్' కేటగిరీ కింద రిజిస్ట్రేషన్ చేయించుకోవడం ద్వారా కొన్ని ప్రయోజనాలను పొందవచ్చు. ఈ ప్రక్రియ మరియు ప్రయోజనాల గురించి వివరాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:

వాహన కొనుగోలు సమయంలో దివ్యాంగ్జన్ రిజిస్ట్రేషన్ ఎలా చేయాలి?

1.    అర్హత:

○    40% లేదా అంతకంటే ఎక్కువ అంగవైకల్యం ఉన్న వ్యక్తులు ఈ రిజిస్ట్రేషన్ కు అర్హులు.

○  వైకల్యం ఉన్నప్పటికీ, వాహనాన్ని నడపగలిగే లేదా నడపలేని వారికి (డ్రైవర్ ను నియమించుకునే వారికి కూడా) ఈ సదుపాయం వర్తిస్తుంది.

○ కొత్త వాహనాలకు మాత్రమే కాకుండా, ఉపయోగించిన వాహనాలను కొనుగోలు చేసినప్పుడు కూడా ఈ రిజిస్ట్రేషన్ చేయించుకోవచ్చు.

2.    అవసరమైన పత్రాలు:

○    వైకల్యాన్ని ధృవీకరించే ప్రభుత్వ గుర్తింపు పొందిన వైద్య అధికారి జారీ చేసిన చెల్లుబాటు అయ్యే వైకల్య ధృవీకరణ పత్రం (Disability Certificate).

○     యూనిక్ డిసేబిలిటీ ఐడెంటిటీ (UDID) కార్డు.

○   డ్రైవింగ్ సామర్థ్య ధృవీకరణ పత్రం (Driving Ability Certificate) - ఇది వ్యక్తి ఏ రకమైన వాహనాన్ని నడపగలడో తెలియజేస్తుంది.

○     చెల్లుబాటు అయ్యే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ (వర్తిస్తే).

○     వాహన రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్.

○     చిరునామా రుజువు (Proof of Address).

○     గుర్తింపు రుజువు (Proof of Identity).

○     వయస్సు రుజువు (Proof of Age).

○     రెండు పాస్పోర్ట్ సైజు ఫోటోలు.

3.    రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియ:

○  డీలర్ కు తెలియజేయడం: వాహనాన్ని కొనుగోలు చేసేటప్పుడు, డీలర్ కు మీరు దివ్యాంగ్జన్ అని మరియు 'దివ్యాంగ్జన్' కేటగిరీ కింద రిజిస్టర్ చేయాలనుకుంటున్నారని తెలియజేయాలి.

○  ఫారం 20 పూరించడం: వాహనాన్ని RTO (ప్రాంతీయ రవాణా కార్యాలయం) లో రిజిస్టర్ చేసేటప్పుడు, ఫారం 20 లో 'Ownership Type' (యజమాని రకం) ను 'DIVYANGJAN' గా పేర్కొనాలి.

○    GST రాయితీ కోరితే: మీరు GST రాయితీని పొందినట్లయితే, దాని వివరాలను కూడా సమర్పించాలి.

○ అవసరమైన మార్పులు (వర్తిస్తే): కొన్ని సందర్భాల్లో, వాహనానికి అంగవైకల్యానికి అనుగుణంగా మార్పులు (adaptive modifications) చేయవలసి ఉంటుంది. ఈ మార్పులను అధీకృత ఏజెన్సీ ద్వారా చేయించుకోవాలి.

○ RTO సందర్శన: అవసరమైన పత్రాలతో సమీప RTO కార్యాలయానికి వెళ్లి దరఖాస్తు చేసుకోవాలి. RTO ఇన్స్పెక్టర్ వాహనాన్ని పరిశీలించి, పత్రాలను తనిఖీ చేస్తారు.

○   రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్: అన్ని వివరాలు సరిగ్గా ఉన్నట్లయితే, RTO దరఖాస్తును ఆమోదించి, రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్ ను జారీ చేస్తుంది, దీనిలో 'దివ్యాంగ్జన్' గా యజమాని రకం పేర్కొనబడి ఉంటుంది.

○  ఇప్పటికే రిజిస్టర్ అయిన వాహనాలకు: ఒకవేళ వాహనం ఇప్పటికే వేరే కేటగిరీలో రిజిస్టర్ అయి ఉండి, దానిని 'దివ్యాంగ్జన్' కేటగిరీకి మార్చాలనుకుంటే, RTO ని సందర్శించి, దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు.

ఎటువంటి వాహనాలకు చేయాలి?

మోటారు వాహన చట్టం 1988 ప్రకారం, సాధారణంగా అన్ని రకాల మోటారు వాహనాలకు (ద్విచక్ర వాహనాలు, కార్లు, తదితర) దివ్యాంగ్జన్ రిజిస్ట్రేషన్ చేయించుకోవచ్చు. ముఖ్యంగా, కొన్ని రకాల వాహనాలకు (ఉదాహరణకు, 4000 mm మించని పొడవు ఉన్న పెట్రోల్ వాహనాలు 1200cc ఇంజిన్ సామర్థ్యం మించకుండా, డీజిల్ వాహనాలు 1500cc ఇంజిన్ సామర్థ్యం మించకుండా) GST రాయితీ వంటి ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి. దివ్యాంగుల అవసరాలకు అనుగుణంగా మార్పులు చేసిన వాహనాలకు కూడా ఈ రిజిస్ట్రేషన్ లభిస్తుంది.

వాహనాలకు దివ్యాంగ్జన్ రిజిస్ట్రేషన్ వలన కలిగే ప్రయోజనాలు ఏమిటి?

దివ్యాంగ్జన్ రిజిస్ట్రేషన్ వలన దివ్యాంగులకు అనేక ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి:

1.    GST రాయితీ (GST Concession):

○     అర్హత కలిగిన దివ్యాంగులు నిర్దిష్ట రకాల వాహనాల కొనుగోలుపై GST లో రాయితీని పొందవచ్చు. ఇది వాహనం ధరను గణనీయంగా తగ్గిస్తుంది.

○     సాధారణంగా, ఇది 28% GST కి బదులుగా 18% GST ఉండే అవకాశం ఉంది.

2.    రోడ్ ట్యాక్స్ మినహాయింపు (Road Tax Exemption):

○     చాలా రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు దివ్యాంగుల యాజమాన్యంలోని వాహనాలకు రోడ్ ట్యాక్స్ నుండి మినహాయింపును అందిస్తున్నాయి.

○     ఇది వాహనం యొక్క జీవితకాలంలో గణనీయమైన మొత్తాన్ని ఆదా చేస్తుంది.

3.    టోల్ ఫీజు మినహాయింపు (Toll Fee Exemption):

○ 'దివ్యాంగ్జన్' కేటగిరీ కింద రిజిస్టర్ చేయబడిన వాహనాలకు టోల్ ప్లాజాల వద్ద టోల్ ఫీజు నుండి మినహాయింపు ఉంటుంది. దీనికి ప్రత్యేకంగా Fastag (Fastag for Exempted Category) పొందవలసి ఉంటుంది.

4.    డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ మరియు రిజిస్ట్రేషన్ లో సౌలభ్యం:

○     మోటారు వాహన చట్టంలో చేసిన సవరణల ప్రకారం, దివ్యాంగులకు డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ మరియు వాహన రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియలో సౌలభ్యం కల్పించబడింది.

5.    సామాజిక గుర్తింపు మరియు సౌలభ్యం:

○     'దివ్యాంగ్జన్' కేటగిరీ రిజిస్ట్రేషన్ అనేది సమాజంలో వారికి ప్రత్యేక గుర్తింపును ఇస్తుంది మరియు ప్రభుత్వ పథకాల ద్వారా అందించబడే ఇతర సౌకర్యాలను పొందడానికి సహాయపడుతుంది.

ఈ ప్రయోజనాలను పొందడానికి, వ్యక్తిగత అర్హత మరియు అవసరమైన పత్రాలను సరిగ్గా సమర్పించడం చాలా ముఖ్యం. ఏవైనా సందేహాలు ఉంటే, సంబంధిత RTO కార్యాలయాన్ని లేదా ప్రభుత్వ వెబ్‌సైట్లను సంప్రదించడం మంచిది.